Please use this identifier to cite or link to this item: http://repositorio.unae.edu.ec/handle/56000/3365
Title: Las tradiciones orales del pueblo Kisapincha como recurso didáctico para el refuerzo de la ortografía en estudiantes de séptimo grado en la “Unidad Educativa Intercultural Bilingüe del Milenio Pueblo Kisapincha”.
Authors: Criollo Collaguazo, Doris Karla
Salinas Castro, Lucio Paúl
metadata.dc.contributor.advisor: Azogue Guaraca, Angel Abrahan
metadata.dcterms.audience: Trabajo de Integración Curricular previo a la obtención del título de Licenciado/a en Ciencias de la Educación Intercultural Bilingüe
Keywords: Ortografía
tradición oral
refuerzo
Allikillkay
sinchiyachiy
shimiyashka mawkayachay
Spelling
oral tradition
reinforcement
Issue Date: 8-Mar-2024
Publisher: Universidad Nacional de Educación
Series/Report no.: TFEIB-PLK;79
Abstract: This research was conducted at the Intercultural Bilingual Millennium Educational Unit of the Kisapincha People; from a qualitative approach, observation and analysis of the different educational situations experienced within the classroom were carried out. With this compilation of background information, a group diagnosis was made, and through it, it was observed that students tend to confuse letters with the same sound repeatedly, and their writing also has problems in applying punctuation rules. Based on this situational assessment, it is considered necessary to develop orthographic didactic resources, to be a tool that facilitates the relationship between the student and the concepts to be developed, going beyond a conceptual description of grammatical and punctuation rules, but being interactive, fun, and practical, accompanied by cultural features that give the student a sense of belonging and cultural ownership. The objective is not only to resolve educational situations, but there is also an interest in promoting a revaluation of the oral traditions specific to the community, which is why strategies and didactic resources organized around myths, legends, songs, among other means, were considered; which are relevant to the context in which the research is situated. Also, these pedagogies should encompass concepts and examples that help students understand the use of letters and punctuation marks, and then continue with exercises that continually assess the acquisition of spelling skills; thus, spelling practice was encouraged to facilitate its continuous and sequential improvement in writing. Finally, this project aimed to be the seed for future research or analysis on spelling, as it provided the teacher with a design of a manual containing the main strategies, concepts, and exercises that were part of this research, with which they can teach, motivate, and encourage a society that promotes spelling as something essential in everyday life, which despite being a Western practice can be a tool for the preservation and transmission of ancestral knowledge. This final product was created by the pedagogical couple as a result of three weeks of accompaniment, and it was delivered to the teacher not with the aim of evaluating other students, but as a tool to work with other individuals on the strategies, concepts, and exercises, results of the experience.
Description: Esta investigación se desarrolló en la Unidad Educativa Intercultural Bilingüe del Milenio Pueblo Kisapincha; a partir de un enfoque cualitativo, se realizó una observación y análisis de las distintas situaciones educativas que se viven dentro del aula. Con esta recopilación de antecedentes se hizo un diagnóstico grupal y a través de ello, se observó que los alumnos son reincidentes en confundir letras con el mismo sonido, también su escritura tiene problemas en la aplicación de las reglas de puntuación. Partiendo de esta valoración situacional, se considera necesario la elaboración de recursos didácticos ortográficos, para que sea una herramienta que facilite la relación entre el alumno y los conceptos a desarrollar, que vaya más allá de una descripción conceptual de las reglas gramaticales y de puntuación, sino que sea interactivo, divertido y práctico, acompañado de rasgos culturales, que le otorguen al estudiante un sentido de pertenencia y propiedad cultural. El objetivo no es solo resolver situaciones educativas, sino hay interés en impulsar una revalorización de las tradiciones orales propias de la comunidad, por ello se pensó elaborar estrategias y recursos didácticos organizados a partir de mitos, leyendas, canciones, entre otros medios; los cuales tengan pertinencia con el contexto en donde la investigación se sitúa. También que estas pedagogías, abarquen conceptos y ejemplos que ayuden a los estudiantes a entender el uso de las letras y signos de puntuación, para luego continuar con los ejercicios que evalúen continuamente la adquisición de habilidades ortográficas; de este modo se impulsó la práctica ortográfica para que facilite su mejoramiento continuo y secuencial dentro de la escritura. Por último, este proyecto buscó ser la semilla para futuras investigaciones o análisis sobre la ortografía, ya que se entregó al docente, un diseño de un manual que contine las principales estrategias, conceptos y ejercicios que fueron parte de esta investigación, con el cual se podrá enseñar, motivar e incentivar una sociedad que promueva la ortografía como algo primordial en el día a día, que pese a ser una práctica occidental puede ser una herramienta para la conservación y trasmisión de un saber ancestral. Este producto final, fue creado por la pareja pedagógica, como resultado de las tres semanas de acompañamiento, este producto se lo entrego al docente, no con el fin de que evalué a otros estudiantes, sino que sea una herramienta para trabajar con otros sujetos las estrategias, conceptos y ejercicios, resultados de la experiencia. UCHILLACHISHKA Kay inrishpanka Unidad Educativa Intercultural Bilingüe del Milenio Pueblo Kisapincha llaktapakmi kashkamanta; kikinpak, rikurka, rikurka llaktapi shinallatak churankapak paktachinkapak. Shuk paktachinllatakpi, llaktapi pushakkuna ñawinkapakta kanchikpak chaskikuna harkankunapak kawsakunata mana rurakunawan raykurkachinkuna, mana iwka llipi rimana tukuy llipi shuk pachakunata kawsankunapi ñawinchinkunata rurakunawan. Kay llaktapishpami chaskikunapak, allikillkay shimita yachakuna, yachaymanta kayllapi harkakunapi yachachinkunata paktachinakunawan mana rimanakuy, rimay chayapakmi chaskinakuna, rimayta mana yanapakunawan kikinchinapak, tukuyta ñawinkapakta, willakuyta, yachaypi kawsankapakta, mana ñukanchik llipi shimita yachachinkunawan kanchik, ñawinkuna shinashpa llipi rikurka ñawpankuna yachachinkunata rurakunawan, nishpa ñukanchik pushakkunawan ñukanchik llaktapi iwka kawsay pachakunata pushakkunawan. Kikinpak, rikurka llaktapi shinallatak churankapak paktachinkapak, mana raykurkunawan kayllapi ñukanchik llaktapishpa yachaymanta, kikinpak, rurashka, ñankunapak, tukuyman, ñawinchikta paktachinkapakta willakuy, kay llaktapishpa pushakkunawan ñawinkapak ruraywan, ñawinchik pushakkunata ruraytapash kikinpi iwka. Nishpa ñukanchik yachachinkunata ñawinkapak ñakarinakunawan, llipi shimita yachakunawan, rikurkunawan tukuyta rimanakunawan willakuy, kay chaski ñawinkunawan shinashpa kanchik pushakkunawan chaypi ñukanchik chaski llipi shimita yachakunawan kanchik pushakkunawan willakuy; chaski chaypakta mana ñukanchik llipi shimita yachakunawan kawsanapak llaktapakuna kikinpak, rurashka rikurkunawan tukuyman. Kay llakichina kawsaypimi iwka, kikinpak, llipi shimita yachachinkunawan, nishpa kay llakta rurashka tukuymanmi willakuy, tukuyman rikurkuy, nishpa chaski pushakkunawan, kay chaski ñawinkapakta tukuy ñawinkunapi iwka; chaski chaypi kikinpak, mana kikinchik llaktapakuna ñawinkunawan kawsachinkapak, mana ñawinkapakta willanakuy ñawinchikta chaski kawsachinkapak, kikinpak, mana llaktapashkamanta allillaykunata llakispa kawsanakuy, kay kawsachinkapak chaski ñawinkapak, mana rayku rurakunawan, tukuyman ñawinkapak llakispa llakta llankakunapi kawsachinkapak; willakuy, chaski kikinpi, tukuy ñawinkunapi, llipi shimita yachachinkunapi, rikurkunapi tukuy llakispa kawsachinkapakta kikinpi iwka. Kay pachakunapi llaki, shuk paktachinllatakpi, llakta kashkakunapi ruraykunawanmi, tukuy pachakunata rikunkapakta, mana kikinchik kikinpi ñawinchik pushakkunawan, chay chaski chaskipi, mana allillanakuykunawan ñukanchik ñawinchik pushakkunawan, kikinpi, kikinpi mana kikinchik tukuy pachakunapi ñawinkapakta willakuy, willakuy, kikinpi kay kikinpipi iwka.
URI: http://repositorio.unae.edu.ec/handle/56000/3365
Appears in Collections:Itinerario en Pedagogía de la Lengua Kichwa

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
205 - Trabajo de Integracion curricular final.pdfTexto completo7,45 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.